«Χωρίς την εμπιστοσύνη των πολιτών, η Τεχνητή Νοημοσύνη θα αποτύχει να ικανοποιήσει τις θετικές προσδοκίες προς την κοινωνία, τις επιχειρήσεις και την οικονομία»
Στο πώς θα οικοδομηθεί η εμπιστοσύνη των πολιτών απέναντι στην Τεχνητή Νοημοσύνη (ΤΝ) αναφέρθηκα στη συζήτηση με τίτλο «Η Τεχνητή Νοημοσύνη στον δημόσιο τομέα και ποιοι θα την εφαρμόσουν», που διεξήχθει στο πλαίσιο της ημερίδας «Quo vadis AI?».
Αρχικά, αναφέρθηκα στην υπαρκτή επιφυλακτικότητα των πολιτών απέναντι στα συστήματα ΤΝ. Συγκεκριμένα, τόνισα ότι αυτή η επιφυλακτικότητα μειώνεται σημαντικά όταν τα συστήματα ΤΝ λειτουργούν ως εργαλεία ανάλυσης τεράστιου όγκου δεδομένων με σκοπό την βελτιστοποίηση διαδικασιών και διεργασιών, οδηγώντας τις επιχειρήσεις και τους οργανισμούς σε βελτιωμένη αποδοτικότητα και αποτελεσματικότητα, στην παραγωγή καινοτομίας και σε μειωμένο κόστος.
Αντίθετα, οι πολίτες δείχνουν πολύ μεγαλύτερη επιφυλακτικότητα όταν η χρήση τεχνητής νοημοσύνης αφορά τη λήψη αποφάσεων που έχουν στο επίκεντρό τους τον άνθρωπο, φοβούμενοι ότι κάποιες από τις αλγοριθμικές αποφάσεις βασίζονται στην ανάλυση ψηφιακών δεδομένων που ενδέχεται να αντανακλούν λανθασμένα στερέοτυπα και προκαταλήψεις για τους ανθρώπους, θίγοντας ηθικές αξίες όπως η αμεροληψία και η ισότητα των ανθρώπων, όταν οι αλγόριθμοι της ΤΝ μπορεί να αξιοποιούν με παράνομο τρόπο προσωπικά δεδομένα, να δημιουργούν και να διαδίδουν ψευδές περιεχόμενο, όταν η χρήση της ΤΝ μπορεί να απειλήσει την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο, να χειραγωγήσει πληθυσμούς και να προκαλέσει την απώλεια θέσεων εργασίας.
Στη συνέχεια αναφέρθηκα στους τρόπους οικοδόμησης της εμπιστοσύνης των πολιτών απέναντι στην ΤΝ, εστιάζοντας ενδεικτικά:
- στην ενίσχυση της δημόσιας εκπαίδευσης σε θέματα ανάλυσης δεδομένων και ΤΝ, μέσω της οποίας οι πολίτες θα ενημερωθούν για τους τρόπους ασφαλούς και υπεύθυνης χρήσης της ΤΝ. Ειδικότερα αναφέρθηκα στην υλοποίηση προγραμμάτων επανεκπαίδευσης (reskilling) και αναβάθμισης (upskilling) δεξιοτήτων πληροφορικής, αναλυτικής των δεδομένων (data analytics) και τεχνητής νοημοσύνης για 50.000 πτυχιούχους ανέργους κάθε ειδικότητας σε βάθος πενταετίας καθώς και στην εισαγωγή μαθημάτων πληροφορικής και ΤΝ στο γυμνάσιο, λύκειο ακόμα και στα προπτυχιακά και μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών που δεν σχετίζονται άμεσα με την τεχνολογία,
- στην ύπαρξη σαφούς ρυθμιστικού και νομικού πλαισίου για την τεχνητή νοημοσύνη, το οποίο θα διασφαλίσει ότι τα συστήματα ΤΝ θα σέβονται το απόρρητο, την ασφάλεια των δεδομένων και τα ανθρώπινα δικαιώματα, υπογραμμίζοντας ότι το AI Act αποτελεί ένα προς τη σωστή κατεύθυνση πρώτο βήμα ρύθμισης της ΤΝ σε ευρωπαϊκό επίπεδο,
- στη βελτίωση της διαφάνειας όσον αφορά τον τρόπο λειτουργίας των αλγορίθμων της ΤΝ,
- στη διατήρηση της ανθρώπινης συμμετοχής και επίβλεψης σε αποφάσεις τεχνητής νοημοσύνης που έχουν ως επίκεντρο τον άνθρωπο.