Η τεχνητή νοημοσύνη, η επαυξημένη πραγματικότητα, η μηχανική μάθηση αλλάζουν δραστικά τον τρόπο που εκπαιδευόμαστε, που εργαζόμαστε, που διασκεδάζουμε. Η τεχνολογική καινοτομία προσφέρει νέες δυνατότητες και διαμορφώνει νέες συνήθειες, μεταβάλλοντας την τροχιά της τουριστικής βιομηχανίας παγκοσμίως.
Έτσι, στον 21ο μιλάμε για: α) ηλεκτρονικό τουρισμό (e-tourism), με την ψηφιοποίηση των διαδικασιών αναζήτησης και κρατήσεων τουριστικών υπηρεσιών μέσα από διαδικτυακές πλατφόρμες, β) τουρισμό στο κινητό τηλέφωνο (mobile tourism), με τη δημιουργία και χρήση ψηφιακών εφαρμογών που επιτρέπουν ένα ευρύ φάσμα δυνατοτήτων στους χρήστες smart phones, και γ) έξυπνο τουρισμό (smart tourism), που αξιοποιεί τις τεχνολογίες αιχμής (Διαδίκτυο των Πραγμάτων, τεχνητή νοημοσύνη, υπολογιστικό νέφος κ.λπ.) για την ανάπτυξη καινοτόμων τουριστικών προϊόντων και υπηρεσιών.
Σε αυτό το πλαίσιο, ολοένα και περισσότερες νεοφυείς επιχειρήσεις ταξιδιωτικής τεχνολογίας αναπτύσσουν καινοτομίες, που απευθύνονται τόσο σε τουριστικούς παρόχους όσο και στους ίδιους τους ταξιδιώτες (μοντέλα B2B και B2C αντίστοιχα). Το βασικό ερώτημα που εγείρεται είναι: Ποια οφέλη προκύπτουν από την ταξιδιωτική καινοτομία;
Τα οφέλη από την ταξιδιωτική καινοτομία διαχέονται σε όλα τα εμπλεκόμενα μέρη και μεταφράζονται σε εξοικονόμηση χρόνου, καλύτερη διαχείριση πόρων (οικονομικών, ενεργειακών, πολιτισμικών), ασφάλεια, προσβασιμότητα, πληροφόρηση σε πραγματικό χρόνο και άμεση επίλυση προβλημάτων, ακριβέστερες προβλέψεις για βελτιστοποίηση στρατηγικών και ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, εξατομίκευση των παρεχόμενων υπηρεσιών και προϊόντων, ενίσχυση της αυτενέργειας και της αυτονομίας των καταναλωτών, αύξηση της ψηφιακής ορατότητας μιας τουριστικής επιχείρησης ή ενός προϊόντος και δυνατότητα διεθνούς απήχησης και επέκτασης σε νέες αγορές.
Τα παραδείγματα το επιβεβαιώνουν:
- Η φωνητική αναζήτηση ενισχύει την προσβασιμότητα, επιτρέπει στους χρήστες γρήγορη και εύκολη αναζήτηση, καθώς και φωνητικό έλεγχο των λειτουργιών σε ένα δωμάτιο ξενοδοχείου (π.χ. φωτισμός, θέρμανση).
- Τα chatbots λειτουργούν ως προσωπικός βοηθός, παρέχοντας εξατομικευμένη υποστήριξη σε 24ωρη βάση.
- Η χρήση ρομπότ σε θέσεις ελέγχου σε αεροδρόμια, υποδοχής επισκεπτών σε ξενοδοχεία ή σερβιτόρων σε εστιατόρια συντελεί στη βελτίωση της ασφάλειας και τη μείωση του φόρτου εργασίας για σταθερά επαναλαμβανόμενες διαδικασίες, δίνοντας παράλληλα λύση στην ανάγκη ανέπαφων συναλλαγών λόγω πανδημίας.
- Η βιομετρική αναγνώριση σε αεροδρόμια και ξενοδοχεία κερδίζει έδαφος, παρέχοντας υψηλό επίπεδο ασφάλειας όσον αφορά την ταυτοποίηση των ταξιδιωτών.
- Οι αλγόριθμοι μηχανικής μάθησης ανιχνεύουν προτιμήσεις και προβλέπουν επιθυμίες, προσφέροντας πολύτιμη γνώση που μπορεί να ενσωματωθεί στην επιχειρησιακή λειτουργία μιας τουριστικής επιχείρησης αλλά και στον στρατηγικό σχεδιασμό ενός κράτους για τη διαμόρφωση του τουριστικού προϊόντος και την παροχή υπηρεσιών σε ειδικούς κλάδους, όπως ο συνεδριακός, μαθητικός, ιατρικός, αθλητικός τουρισμός κ.λπ.
- Η εικονική και η επαυξημένη πραγματικότητα παρέχει δυναμική και πολύπλευρη πληροφόρηση και ενισχύει την ταξιδιωτική εμπειρία.
- Οι ανέπαφες λύσεις αναπτύχθηκαν περαιτέρω και προωθήθηκαν για την προστασία των καταναλωτών λόγω πανδημίας (π.χ. σάρωση QR code με το κινητό αντί για έντυπο μενού σε επιχειρήσεις εστίασης και ανέπαφες πληρωμές μέσω πιστωτικής κάρτας, έξυπνου τηλεφώνου ή ρολογιού).
Οι προοπτικές που ανοίγονται για την Ελλάδα στο πεδίο που δημιουργεί η σύζευξη του Τουρισμού με τις Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών είναι πολύ σημαντικές για να παραβλεφθούν. Αυτό φάνηκε και κατά τη συνεδρίαση της Επιτροπής Έρευνας και Τεχνολογίας της Βουλής, που ασχολήθηκε με το θέμα, καλώντας εκπροσώπους ελληνικών νεοφυών επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται διεθνώς στον κλάδο του τουρισμού. Η ανάπτυξη εξαγώγιμης τεχνολογίας, πέρα από τη συνεισφορά στο εμπορικό ισοζύγιο της χώρας και τη δημιουργία νέων «υγιών» θέσεων εργασίας, βελτιώνει το επίπεδο του εγχώριου τουριστικού προϊόντος, που αποτελεί και βασική πηγή του ΑΕΠ μας.
Οι 57 travel tech νεοφυείς επιχερήσεις του μητρώου Elevate Greece είναι μια καλή αρχή (αποτελώντας αριθμητικά τη δεύτερη μεγαλύτερη κατηγορία μετά τις βιοεπιστήμες). Η πρωτοβουλία του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδας για τη δημιουργία του επιταχυντή CapsuleT που στηρίζει νεοφυείς επιχειρήσεις στον τομέα του τουρισμού και της φιλοξενίας είναι, επίσης, σημαντική τόσο για τη βελτίωση του εθνικού τουριστικού προϊόντος, όσο και για την προώθηση της ελληνικής καινοτομίας σε τουριστικές αγορές του εξωτερικού.
Στη μετά-Covid εποχή, με την κλιματική κρίση και τις ενεργειακές προκλήσεις, η ανάγκη για την οικοδόμηση μιας ανθεκτικής τουριστικής διακυβέρνησης, που θα εστιάζει στην ασφάλεια, την υγεία, το περιβάλλον και τη βιωσιμότητα, προβάλλει επιτακτικά. Εξάλλου, μια από τις βασικές αρχές στο management θέτει την έγκαιρη προσαρμογή στις νέες συνθήκες ως προϋπόθεση για να υπάρχει διάρκεια στην επιτυχία. Επομένως, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η μέχρι τώρα επιτυχία θα συνεχιστεί δυναμικά και στο μέλλον, είναι ανάγκη η ανάπτυξη του εθνικού τουριστικού μας προϊόντος να προσαρμοστεί στο νέο διεθνές περιβάλλον, αξιοποιώντας την τεχνολογική καινοτομία.