Αξιοποίηση της Έρευνας και της Καινοτομίας: προστασία και εκμετάλλευση της διανοητικής ιδιοκτησίας

Στην Επιτροπή Έρευνας και Τεχνολογίας της Βουλής συζητάμε το σημαντικό θέμα της αξιοποίησης της έρευνας και της καινοτομίας στη χώρα μας, σε κάθε συνεδρίαση και από μια διαφορετική οπτική, κάνοντας συγκεκριμένες προτάσεις. Στην από 10.11.2021 συνεδρίαση η έμφαση δόθηκε στο ζήτημα της προστασίας και της εκμετάλλευσης της διανοητικής ιδιοκτησίας.

Στην τοποθέτησή μου τόνισα ότι μια από τις βασικότερες προϋποθέσεις για την αξιοποίηση των καινοτόμων τεχνολογιών που έχουν παραχθεί στα πανεπιστημιακά ιδρύματα και τα ερευνητικά κέντρα είναι να έχουν πλήρως αποσαφηνιστεί τα δικαιώματα στη διανοητική ιδιοκτησία της τεχνολογίας που πρόκειται να αξιοποιηθεί εμπορικά. Η ίδια προϋπόθεση ισχύει και από την πλευρά των υποψήφιων επενδυτών (όπως είναι τα κεφάλαια επιχειρηματικών συμμετοχών και οι επενδυτικοί άγγελοι), προκειμένου να τοποθετήσουν κεφάλαια σε μια νεοφυή επιχείρηση (start-up). Ως εκ τούτου, απαιτείται η διαμόρφωση ενός ξεκάθαρου, σαφούς και σύγχρονου θεσμικού πλαισίου για την προστασία και τη διαχείριση της διανοητικής ιδιοκτησίας. Υπογράμμισα δε ότι το νομοσχέδιο για τους τεχνοβλαστούς που θα κατατεθεί στη Βουλή τις επόμενες μέρες αποτελεί ένα σημαντικό βήμα που κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση.

Ανέφερα, επίσης, ότι μια πολύ σημαντική παράμετρος είναι η χρηματοδοτική στήριξη που χρειάζονται οι ερευνητικές ομάδες για να προστατέψουν την τεχνολογία που έχουν αναπτύξει πριν προβούν στην εμπορική αξιοποίησή της, δεδομένου ότι η κατοχύρωση πατεντών είναι μια εξαιρετικά δαπανηρή διαδικασία – ιδιαίτερα στην περίπτωση που οι ερευνητικές ομάδες στοχεύουν να απευθυνθούν σε μεγάλες αγορές, όπως αυτή των ΗΠΑ. Στο πλαίσιο αυτό, πρόσθεσα, ότι θα ήταν χρήσιμο να ληφθούν υπόψη τα κριτήρια χρηματοδότησης για την κατοχύρωση πατεντών στις μεγάλες δομές στήριξης της μεταφοράς τεχνολογίας του εξωτερικού, όπως το RAMOT στο Ισραήλ και το TUM στη Γερμανία.

Αναφέρθηκα, τέλος, και στην ανάγκη καθιέρωσης συστηματικής εκπαίδευσης στην προστασία και την εκμετάλλευση της διανοητικής ιδιοκτησίας, σημειώνοντας ότι, σε χώρες με ανεπτυγμένα οικοσυστήματα καινοτομίας, αυτού του τύπου η εκπαίδευση περιέχει στοιχεία υποχρεωτικού χαρακτήρα για τους υποψήφιους διδάκτορες.

Μετά από πρόσκλησή μας στο βήμα κλήθηκε ο εξαιρετικός Δρ. Πρόδρομος Τσιαβός, Διευθυντής Ψηφιακής Ανάπτυξης και Καινοτομίας του Ιδρύματος Ωνάση και Πρόεδρος του Εποπτικού Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας, ο οποίος ανέλυσε διεξοδικά στα μέλη της Επιτροπής το θέμα της προστασίας και διαχείρισης της διανοητικής ιδιοκτησίας στον χώρο της έρευνας και της καινοτομίας, απαντώντας στη συνέχεια σε ερωτήσεις.